STRELIČARSTVO
O streličarstvu
Istorijat streličarstva
Tačno vreme pronalaska luka i strele se ne može sa sigurnošću odrediti, ali se zna da ih je Homo Erectus (Uspravljen Čovek) počeo koristiti još u kamenom dobu, pre više od 50.000 godina.
Ovo je potkrepljeno arheološkim nalazima, crtežima na zidovima pećina i ostacima kamenih vrhova. Ovi dokazi su pronađeni na svim kontinentima, osim Australije, gde su tamošnji starosedeoci bili inovativni i izmislili bumerang.
Luk i strela su bili prvo sofisticirano oružje, koje je čovek koristio kako za lov, tako i za odbranu ili napad na neprijatelja.
Vremenom je čovek pokušavao da usavrši ovaj izum, koristeći dostupne materijale i načine izrade, te je od lukova male snage i preciznosti, došao do oružja velike moći.
Pronalazak vatrenog oružja u XV veku je dovelo do toga da su luk i strela potiskivani i skoro zaboravljeni, sve do novog doba.
Streličarstvo u Srbiji
Streličarstvo u Srbiji ima dugu tradiciju. Srpski streličari su bili presudni faktor u bitci kod Velbudža 1330. godine, u kojoj je srpski kralj Stefan Dečanski porazio trupe bugarske carevine.
Po freskama iz manastira Dečani i Manasija, srpski streličari su koristili kratke lukove (oko 1 metar), koje su nosili zajedno sa strelama u posebnom tobolcu, kako bi mogli da koriste i drugo oružje. Naslednik Stefana Dečanskog, car Dušan Silni je za svoje vladavine (1331-1355) organizovao turnire u streličarstvu, a tu tradiciju je nastavio i Despot Stefan Lazarević (1403-1427), organizujući Uskršnje i Vidovdanske turnire.
Krajem XIX veka, streličarstvo se svrstava u grupu tzv “belih sportova” i biva sastavni deo drugih Olimpijskih igara u Parizu 1900. godine. Nakon pojavljivanja na još tri Olimpijade (1904, 1908 i 1920), streličarstvo je izbačeno sa programa Olimpijskih igara zbog neujednačenih i zbunjujućih pravila.
Osnivanjem Međunarodne Streličarske Federacije (FITA) 1931. i donošenjem jedinstvenih pravila takmičenja, streličarstvo 1972. godine ponovo postaje Olimpijski sport.
Streličarski savez Jugoslavije je osnovan 1965. godine, a dve godine kasnije postaje član FITA organizacije, čime je i Srbija u kontinuitetu član FITA skoro 50 godina.
Discipline
U streličarstvu postoji više disciplina (kao i lukova), tako da svako može da nađe disciplinu koja mu najviše odgovara, ali su najpopularnije i najrasprostranjenije tri discipline: metno (targert), u polju (field) i 3D streličarstvo.
TARGET ARCHERY(metno streličarstvo)
je gađanje u metu koja je na poznatoj udaljenosti. Udaljenost mete zavisi od tipa takmičenja i kategorije kojoj streličar pripada, tako da je na otvorenom, najveća udaljenost 90 metara za seniore, a najmanja 25 za mlađe pionire, dok je u sali udaljenost mete 18 i 25 metara.
Posle uspostavljanja jedinstvenih pravila, od 1972. godine, ova disciplina je na programu Olimpijskih igara, a udaljenost mete u koju takmičari gađaju je 70 metara, kako za žene,
tako i za muškarce.
FIELD ARCHERY(streličarstvo u polju)
je gađanje u mete koje mogu biti na poznatim i nepoznatim distancama. Ovo je tehnički možda i najzahtevnija disciplina jer od streličara zahteva procenu udaljenosti u odnosu na konfiguraciju terena.
Dozvoljena udaljenost meta je od 5 do 60 metara, u zavisnosti od kategorije i stila kojoj streličar pripada. U ovoj disciplini se koristi meta sa bodovanjem od 1-6, za razliku od metnog, gde je od 1-10.
3D ARCHERY(maketno streličarstvo)
je gađanje u makete životinja, koje su u prirodnoj veličini i takođe na nepoznatoj distanci. Ova disciplina je i najatraktivnija, jer pored toga što streličar prolazi stazu, koja u većini slučajeva ide kroz šumu, ova disciplina je i neka vrsta simulacije lova.
Donja granica udaljenosti makete nije određena, dok je gornja, za one koji ne koriste nišan 35, a za one sa nišanom 45 metara. Bodovanje se vrši u zavisnosti od udaljenosti pogotka od vitalnih organa životinje čija se maketa gađa i boduje se sa 11, 10, 8 i 5 poena.